Autor:

Agnieszka Damska

Data publikacji:

30.12.2024

zaloguj się, żeby móc oceniać artykuły

Psychologiczne, społeczne i praktyczne aspekty dawstwa gamet i zarodków

Psychologiczne, społeczne i praktyczne aspekty dawstwa gamet i zarodków

Rodzicielstwo dzięki dawstwu gamet i zarodków jest jedną z dróg do spełnienia marzeń o rodzinie. Choć metoda ta otwiera drzwi do rodzicielstwa dla wielu osób, wiąże się z licznymi pytaniami, emocjami i wyzwaniami.. Decyzja o skorzystaniu z tej drogi może być dla wielu osób trudna i wymaga wsparcia oraz rzetelnych informacji. W tym artykule omawiamy kluczowe aspekty społeczne i psychologiczne, które pomogą w podjęciu świadomej decyzji i przygotowaniu się do rodzicielstwa niegenetycznego.

Psychologiczne wyzwania rodzicielstwa niegenetycznego

Emocjonalne spektrum decyzji

Osoby decydujące się na dawstwo często doświadczają mieszanki emocji: od nadziei i ekscytacji po smutek i żal. Nadzieja wynika z nowej szansy na spełnienie marzenia o rodzinie. Jednakże rezygnacja z genetycznego pokrewieństwa może wywoływać uczucie straty, porównywane przez psychologów do procesu żałoby po dziecku, którego nigdy się nie będzie miało. Ważne jest, aby nie unikać tych emocji, lecz przepracować. Mogą w tym pomóc konsultacje ze specjalistami lub rozmowa z innymi osobami, które mają podobne doświadczenia, np. w ramach grup wsparcia.

Gotowość emocjonalna partnerów

Zdarza się, że jedna osoba jest bardziej zmotywowana do leczenia z wykorzystaniem dawstwa, podczas gdy druga potrzebuje więcej czasu na akceptację tej drogi. Rozwiązaniem są szczere rozmowy oraz, w razie potrzeby, konsultacje z psychologiem, które pomogą wypracować wspólną decyzję. Ważne, aby nikt w związku nie czuł się zmuszony do podejmowania decyzji wbrew sobie, gdyż może to prowadzić do konfliktów w przyszłości.

Obawa przed odrzuceniem przez dziecko

Jednym z najczęstszych lęków rodziców korzystających z dawstwa jest strach, że dziecko może ich odrzucić z powodu braku pokrewieństwa genetycznego. Jednak badania pokazują, że to codzienne budowanie relacji, okazywanie miłości i wsparcia są kluczowe w tworzeniu trwałej więzi. Psychologowie doradzają otwartość w rozmowach o pochodzeniu dziecka, co pomaga budować zaufanie i poczucie autentyczności w relacji rodzic-dziecko.

Praktyczne aspekty rodzicielstwa dzięki dawstwu

Rozmowa z dzieckiem o jego pochodzeniu

Wielu rodziców zastanawia się, kiedy i jak powiedzieć dziecku, że zostało poczęte dzięki dawstwu. Eksperci zalecają, by robić to wcześnie, w sposób dostosowany do wieku i dojrzałości dziecka. Na początku wystarczą proste historie, takie jak: „Zrobiliśmy wszystko, żebyś z nami był, bo tak bardzo cię kochamy”. W miarę dorastania dziecka warto rozwijać rozmowy, odpowiadając na pytania zgodnie z jego poziomem rozumienia.

Przygotowanie rodziny i otoczenia

Każda rodzina podejmuje indywidualne decyzje dotyczące tego, kto i kiedy powinien wiedzieć o dawstwie. Niektórzy wybierają otwartość wobec bliskich, co pozwala uniknąć konieczności ukrywania informacji. Inni decydują się na zachowanie tajemnicy, co także jest akceptowalne, o ile oboje partnerzy są zgodni co do tej strategii. Ważne, aby decyzja była podjęta w sposób przemyślany i respektowała potrzeby każdego z partnerów.

Wsparcie społeczne i psychologiczne

Dla wielu rodziców pomocne jest uczestnictwo w grupach wsparcia, gdzie mogą spotkać osoby borykające się z podobnymi wyzwaniami. Grupy takie oferują nie tylko wsparcie emocjonalne, ale także praktyczne rady dotyczące rozmów z dziećmi czy radzenia sobie z reakcjami otoczenia. Warto również korzystać z pomocy psychologa specjalizującego się w tematyce rodzicielstwa niegenetycznego.

Społeczne wyzwania rodzicielstwa dzięki dawstwu

Niewiedza i brak akceptacji

Jednym z największych problemów, z jakimi spotykają się rodziny korzystające z dawstwa, jest niewiedza społeczeństwa na temat tej metody. Często prowadzi to do powstawania mitów i stereotypów, które utrudniają akceptację. Rodziny mogą obawiać się stygmatyzacji lub negatywnych reakcji ze strony otoczenia, co w efekcie skłania wiele osób do ukrywania prawdy o pochodzeniu dziecka.

Tradycyjny model rodziny

W Polsce wciąż dominuje tradycyjny model rodziny, w którym pokrewieństwo genetyczne jest postrzegane jako fundament relacji rodzinnych. Rodziny korzystające z dawstwa często czują presję, by dostosować się do tego wzorca, co może prowadzić do poczucia izolacji lub braku akceptacji. Warto jednak zauważyć, że społeczne postrzeganie rodziny powoli się zmienia, a różnorodność modeli rodzinnych staje się coraz bardziej widoczna.

Edukacja jako klucz do zmiany

Edukacja społeczeństwa na temat dawstwa gamet i zarodków jest kluczowa dla zmniejszenia stygmatyzacji. Kampanie informacyjne, artykuły i spotkania edukacyjne mogą pomóc zwiększyć świadomość na ten temat, co w efekcie przyczyni się do większej akceptacji i wsparcia dla rodzin korzystających z tej metody. Organizacje, takie jak Stowarzyszenie Nasz Bocian, odgrywają tu niezwykle ważną rolę, promując rzetelną wiedzę i wspierając rodziny na każdym etapie ich drogi.

Podsumowanie

Rodzicielstwo dzięki dawstwu gamet i zarodków to niezwykła, choć wymagająca droga do spełnienia marzeń o rodzinie. Wymaga ono przemyślenia wielu aspektów – emocjonalnych, praktycznych i prawnych. Kluczowe znaczenie ma otwartość na rozmowy, wsparcie profesjonalistów oraz uczestnictwo w grupach wsparcia, które oferują bezcenną wymianę doświadczeń.

Warto korzystać z rzetelnych źródeł informacji, takich jak materiały edukacyjne przygotowane przez Stowarzyszenie Nasz Bocian. 

Rodzicielstwo niegenetyczne, oparte na miłości, wsparciu i zaangażowaniu, ma moc tworzenia silnych, szczęśliwych rodzin. Choć może być obarczone wyzwaniami, warto pamiętać, że każdy krok tej podróży jest szansą na rozwój i budowanie głębokich więzi z dzieckiem.
 

 

Tatiana Ostaszewska-Mosak

Autorką artykułu jest Tatiana Ostaszewska-Mosak - psycholożka, psychoterapeutka, absolwentka Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego (specjalizacja: Psycholog Kliniczny Zdrowia) oraz Szkoły Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej.
Od piętnastu lat związana z problematyką niepłodności i wspierania jej leczenia – Pomaga w prowadzeniu ciąż zagrożonych, trudnych oraz uzyskanych po szczególnie skomplikowanych i medycznie wspomaganych staraniach. Przygotowuje do porodów i wczesnej opieki nad niemowlęciem. Zajmuje się profilaktyką depresji poporodowej. Współautorka książki „Drogi ku płodności”. Od wielu lat współpracuje ze Stowarzyszeniem Nasz Bocian, wspierając jego liczne inicjatywy.W swojej praktyce wykorzystuje różne podejścia i metody psychologiczne oraz psychoterapeutyczne takie jak – Terapia Akceptacji i Zaangażowania (ACT), logoterapia, psychologia pozytywna, terapia zorientowana na cel, terapia krótkoterminowa i interwencja kryzysowa. Od zawsze zainteresowana problematyką stresu, jego wpływu na zdrowie i funkcjonowanie człowieka oraz ogólnie pojętą psychosomatyką.

Materiał edukacyjny powstał dzięki wsparciu:

Ferring Pharmaceuticals
Stowarzyszenie Dr.Max Zdrowie