Autor:

Agnieszka Damska

Data publikacji:

16.11.2022

zaloguj się, żeby móc oceniać artykuły

Nawracające niepowodzenia implantacji zarodka w procedurze in vitro

Niepowodzenie implantacji zarodka

Spis treści: Nawracające niepowodzenia implantacji zarodka w procedurze in vitro | Jakie mogą być przyczyny zaburzeń implantacji zarodków? | Czy można zdiagnozować przyczynę niepowodzeń implantacji? | Co zrobić w sytuacji nawracających niepowodzeń?

 

Czym są nawracające niepowodzenia implantacji zarodka w procedurze in vitro?

Nawracające niepowodzenia implantacji to sytuacja, kiedy pomimo przeprowadzenia trzech lub więcej transferów dobrej jakości zarodków nie uzyskujemy ciąży. Dotyczy to także ciąż biochemicznych, czyli sytuacji, gdy obserwuje się wzrost poziomu betaHCG, lecz dochodzi do utraty ciąży zanim w USG uwidoczniony zostanie pęcherzyk ciążowy.

Jakie mogą być przyczyny zaburzeń implantacji zarodków?

Niepowodzenie implantacji zarodka po zapłodnieniu in vitro może mieć różne przyczyny: ze strony zarodka, macicy, przebiegu procedury in vitro jak i stylu życia obojga partnerów.

Wiek kobiety

Wiek matki w największym stopniu wpływa na jakość zarodka. Wraz z wiekiem spada bowiem jakość komórek jajowych. Jest to najistotniejszy czynnik zwiększający ryzyko zaburzeń implantacji.

Otyłość

Drugim w kolejności czynnikiem jest otyłość. U pań z BMI >25 częściej obserwuje się niepowodzenia in vitro, zwłaszcza, jeśli liczba uzyskanych w przebiegu stymulacji oocytów była mała.

Palenie papierosów

Kolejnym czynnikiem zwiększającym ryzyko niepowodzenia jest palenie papierosów. Toksyny w nich zawarte powodują spadek poziomu estradiolu oraz zaburzenia mikrokrążenia.

Stres

Również stres, poprzez podniesienie poziomu kortyzolu, może przyczyniać się do utraty ciąży na bardzo wczesnym etapie.

Wady genetyczne

W przypadku zarodków niższej jakości lub obarczonych wadami genetycznymi częściej nie dochodzi do zagnieżdżenia.

Macica

Kolejne spektrum przyczyn dotyczy macicy. Wymieniamy wśród nich wady anatomiczne, obecność zrostów w jamie macicy (zespół Ashermana), mięśniaków podśluzówkowych, polipów endometrialnych czy niedostateczną szerokość endometrium. Na ostatni parametr może wpływać uraz endometrium, wieloletnie stosowanie środków antykoncepcyjnych lub upośledzenie przepływu krwi w macicy. Z brakiem implantacji mogą być związane zaburzenia immunologiczne: obecność autoprzeciwciał, zespół antyfosfolipidowy czy wrodzone zaburzenia krzepnięcia. Do nieprawidłowości implantacji może przyczynić się stan zapalny endometrium. Ponadto w sytuacji, gdy obecny jest wodniak jajowodu, płyn w nim zawarty niekorzystnie oddziałuje na przebieg implantacji zarodka.

Inne

W przebiegu samej procedury zapłodnienia pozaustrojowego na implantację mogą wpływać (oprócz wymienionych powyżej) rodzaj zastosowanego protokołu i suplementacji progesteronem, przebieg transferu, stadium transferowanego zarodka oraz to czy wykonuje się transfer świeży czy odroczony. Decyzja dotycząca tych parametrów jest zawsze wieloczynnikowa, stąd wymaga indywidualnego przeanalizowania przez lekarza prowadzącego i embriologa w klinice leczenia niepłodności.

Czy można zdiagnozować przyczynę niepowodzeń implantacji?

Choć nie zawsze jest to możliwe, w wielu przypadkach udaje się ustalić czynniki odpowiadające za brak prawidłowej implantacji. Należy pamiętać, że różne przyczyny mogą ze sobą współistnieć. W przebiegu diagnostyki wykonuje się badania biochemiczne, USG narządu rodnego, biopsję endometrium czy histeroskopię.

Co zrobić w sytuacji nawracających niepowodzeń?

U pacjentek z nawracającymi niepowodzeniami implantacji w zależności od podejrzewanej przyczyny wdraża się stosowne postępowanie.

  • Pacjentki palące papierosy lub otyłe powinny wprowadzić zmiany w stylu życia.
  • U pacjentek obciążonych zaburzeniami krzepnięcia lub zespołem antyfosfolipidowym stosuje się odpowiednie leki. Należy pamiętać, że w przypadku stwierdzenia immunologicznego tła niepowodzeń implantacji, o ewentualnym leczeniu powinien decydować specjalista immunolog.
  • Niektóre wady macicy, mięśniaki podśluzówkowe, polipy endometrialne oraz wodniaki jajowodu leczy się operacyjnie.
  • Jeśli stwierdzony zostanie stan zapalny endometrium stosuje się szerokospektralną antybiotykoterapię.
  • Nawracające niepowodzenia in vitro stanowią wskazanie do przeprowadzenia genetycznej diagnostyki przedimplantacyjnej zarodka.
  • Można rozważyć wykonanie testu określającego okno implantacyjne, czyli przedział czasowy w którym endometrium jest morfologicznie i hormonalnie przygotowane na przyjęcie zarodka.

Kluczowym jest indywidualne zaplanowanie wszystkich kroków diagnostyczno-terapeutycznych w oparciu o konkretną sytuację. Jak pokazują ostatnie badania, niezwykle ważny jest także dobrostan psychiczny pacjentki, gdyż ma on bezpośrednie przełożenie na równowagę układu immunologicznego.

Żródło: Bashiri et al. Recurrent Implantation Failure-update overview on etiology, diagnosis, treatment and future directions. Reproductive Biology and Endocrinology (2018) 16:121 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6282265/

dr Anna Horbaczewska

Autorką artykułu jest dr n. med. Anna Horbaczewska - Specjalista Ginekolog-Położnik z Instytutu Diagnostyki i Leczenia Niepłodności KrakOVI

Zawodowo poświęca się głównie diagnostyce i leczeniu niepłodności. Z każdą Parą tworzy wspólny, indywidualny plan działania, aby osiągnąć upragniony cel. Bardzo ważne jest dla niej, aby w gabinecie Pacjenci czuli się komfortowo oraz aby nie pozostawiać żadnych pytań bez odpowiedzi. Swoją pracę wykonuje z pasją i dużym zaangażowaniem.

KrakOvi

Artykuł powstał w ramach płatnej współpracy z:

 
Gedeon Richter